دنیای رنگها ـ زرد (Yellow)
زرد یکی از نورانی ترین رنگها در در بین طیفهای رنگی است. رنگ شاد زرد یکی از سه رنگ اصلی است. رنگی که بیشترین توجه را در بین سایر رنگها به خود جلب میکند. این رنگ آسانترین رنگ برای دیدن می باشد و این بدان معناست که حتی اشخاصی که نسبت به رنگهای دیگر کوررنگی دارند، معمولاً می توانند رنگ زرد را تشخیص داده و ببینند.
در دنیای طبیعی ، زرد رنگ آفتابگردانها و نرگسها است. رنگ زرده تخم مرغ و لیمو، قناریها و زنبورعسلها
و در دنیایی که ما آن را ساختهایم ، “رنگ زرد” رنگ باب اسفنجی ، رنگ لباس برنده مسابقات دوچرخهسواری دور دنیا، یاد آور صورتکهای شاد و برچسبهایی که موقع درس خواندن و کار کردن از آنها استفاه می کنیم میباشد. زرد نشانه اخطار در بازی فوتبال است.
و از همه مهم تر نشانه توجه و علامت خطر است.
رنگ زرد، رنگ شادی و شادابی، طالع نیک و خوشبختی، نیک بینی ، مثبت اندیشی و خوشبینی است. از نمادهای روشن فکری و خلاقیت و ابداع و ابتکار ، یاد آور نور درخشان آفتاب و بهار زیباست.
در کنار همه اینها میتونیم به جنبههای منفی این رنگ هم بپردازیم. زرد گاهی به معنای ترسویی، بزدلی و نامردی، خیانت، خودخواهی و خودبینی ، عصبانیت وحتی دیوانگی !! است.
گذشته از این زرد رنگ احتیاط و ملاحظه کاری است. شاید به همین علت است که اکثر موجودات و گیاهان و رنگدانههایی با رنگ زرد در طبیعت سمی و خطرناک هستند. گیاهان و حیوانات به همراه نشانه های هشدار طبیعی تکامل پیدا کرده اند که با توجه به این نشانه ها می توان هویت مسموم یا غیر خوراکی آنها را شناسایی کرد. در واقع میتوان گفت طبیعت خودش به واسطه رنگها خطر خود را نمایان ساخته و با کمک این رنگها به انسان و یا سایر جانوران هشدار میدهد رنگ زرد که از کنتراست بسیار بالایی برخوردار است کاملاً هشدار دهنده هستند.
همچنین رنگ زرد، نشانه بیماریهای جسمانی همچون زردی یا همان یرقان، مالاریا و طاعون است. رنگ ادرار که زرد رنگ است نیز میتواند نشانگر سلامتی و یا بیماری باشد رنگ ادرار از زرد کمرنگ تا زرد تیره تغییر میکند و این تفاوت رنگ میتواند به تشخیص بیماری و درمان آن کمک کند.
“زرد” از دیدگاه جهانی :
در اکثر فرهنگهای بشری رنگ زرد نماد و نشانه نور و درخشش خورشید، شادی و خرسندی و گرما و حرارت است.
در بعضی از مذاهب و ادیان (هندوها و مصرهای باستان) رنگ زرد، رنگی خدایی است.
در سرتاسر دنیا رنگ زرد یکی از رنگهای چراغ راهنمایی و رنگ علامت خطر است.
“زرد” در فرهنگهای مختلف :
در ژاپن ، زرد رنگ نماد و نشانه شجاعت و دلاوری است.
در چین، فیلمهای مخصوص بزرگسالان به فیلمهای زرد معروف هستند و با این نام شناخته میشوند.
در زبان محاوره روسیه کلمهای تحت عنوان “خانه زرد” “yellow house” وجود دارد که دلالت بر بیمارستان روانی (تیمارستان) دارد
در بعضی از مناطق مکزیک رنگ زرد روشن هم قطار و هم معنی با مرگ است
در دوران تفتیش عقاید در زمان قرون وسطی کسانی که از طرف کلیسا مورد اتهام واقع میشدند و محکوم به مرگ بودند باید لباس زرد رنگی را که نشانه خیانت و پیمان شکنی بود بر تن میکردند.
کلیمیان در دوران میان سالی خود از وصلههای زرد رنگ بر روی البسه خود استفاده میکردند.
کلیمیان مقیم اروپا درعصر نازی فقط و فقط حق انتخاب و پوشیدن لباس زرد رنگ را داشتند.
در ایالات متحده آمریکا قانونی به تصویب رسیده است که به موجب آن استفاده از رنگ زرد وافزودن این رنگ به کرههای گیاهی (مارگارین) ممنوع میباشد چرا که ممکن است این کرهها با کرههای حیوانی اشتباه شوند.
(رنگ مارگارین به صورت طبیعی سفید است. اما در برخی موارد با استفاده از رنگهای مصنوعی رنگ آن را تغییر میدهند.)
طراحی و دکوراسیون با رنگ “زرد” :
اگرچه طیف وسیعی از رنگ زرد داریم که از رنگ خردلی (mustard) شروع شده و به رنگ اخرایی (ochre) ختم میشود ما رنگی به نام زرد تیره نداریم چراکه رنگ زرد تنها رنگی است که عکس العمل بدی نسبت به افزودن رنگ سیاه به خودش نشان میدهد، حتی اگر ذرهای رنگ سیاه به رنگ زرد اضافه کنیم رنگ سبز کم رنگی بدست میآیدو نه هیچ زرد تیرهای !
میتوان طبف رنگ زرد را از شیری (Lightyellow) ، شیرشکری (Lemonchiffon)، لیمویی روشن (Lightgoldenrodyellow) ، هلویی روشن (Papayawhip)، هلویی (Moccasin)، هلویی پررنگ (Peachpuff)، نخودی (Palegoldenrod) ، خاکی (Khaki) ، زرد (Yellow)، کهربایی باز (Gold) تا ماشی (Darkkhak) در نظر گرفت.
در بین تمام رنگها ، رنگ زرد قابل مشاده ترین رنگ برای ما است. اولین رنگی که چشمهای انسان قادر به دیدن و تجزیه و تحلیل آن است رنگ زرد میباشد.بنا به همین دلیل است که از نشانههای زرد رنگ در تابلوهای خطر ، اورژانس و یا خودروهای امداد استفاده میشود.
دید محیطی (Peripheral vision) ما برای دیدن رنگ زرد دو و نیم برابر بیشتر از رنگ قرمز میباشد.
زرد رنگی است که توجه را به خودش جلب میکند به همین دلیل است که از آن برای در چراغ راهنمایی بعنوان دومین رنگ برای برانگیختن توجه استفاده می شود. استفاده مفرط و بیش از اندازه از رنگ زرد (مثلاً رنگ کردن دیوارهای داخلی منزل با رنگ زرد) میتواند موجب آزاد چشمان ما شود.
گفتهها و خرافات در مورد رنگ “زرد” :
در قدیم بعضی ها بر این باور بودند که اگر نوزادان در اتاقهای زرد رنگ و با دکوراسیون زردرنگ قرار داده شوند بیشتر گریه میکنند و یا رنگ زرد باعث ایجاد بیماری اسهال در آن ها میشوند و یا خرافاتی مبنی بر این وجود داشت که زن و شوهرها در محیطهایی زردرنگ (مثلا آشپزخانهای با دکوراسیون زرد رنگ) بیشتر با هم دعوا میکنند. اما هیچکدام از این مسایل جنبه علمی نداشته و ثابت نشدهاند.
(در نظر داشته باشید که این بخش خرافات و داستانهایی است که در فرهنگهای مختلف در مورد رنگها وجود دارد و به هیچ وجه دلیل علمی برای اثبات این مطالب وجود ندارد.)